Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wespazjan Hieronim Kochowski, Psalmodia polska

Pobieranie e-booka

Wybierz wersję dla siebie:

.pdf

Jeśli planujesz wydruk albo lekturę na urządzeniu mobilnym bez dodatkowych aplikacji.

.epub

Uniwersalny format e-booków, obsługiwany przez większość czytników sprzętowych i aplikacji na urządzenia mobilne.

.mobi

Natywny format dla czytnika Amazon Kindle.

Psalmodia polska to literacki testament siedemnastowiecznego poety, sarmackiego historyka i moralisty, wzorowany na psalmach biblijnych, będący rozliczeniem Wespazjana Kochowskiego z własnym życiem, które przypadło na wyjątkowo burzliwy okres w dziejach.

Autor podejmuje uniwersalne tematy dotyczące relacji między Bogiem a człowiekiem, ale też daje wyraz barokowej, kontrreformacyjnej religijności, nieznoszącej żadnych „szyzmatyków” i „dyssydentów”, a także formułuje ówczesną politykę historyczną. Kochowski wyraża przekonanie, że każdorazowo przy elekcji Bóg sam wskazuje braci szlacheckiej właściwą osobę, która ma zostać jego „pomazańcem” (zgodnie z dawną, feudalną nomenklaturą). Gromi oczywiście „praktyki i konkurencje na elekcjach” oraz zrywanie sejmów, jednakże z przekonaniem głosi, że Bóg osobiście jest opiekunem wolności szlacheckich i szczególnie Sarmacji (tj. Rzeczpospolitej), wspiera ją w walce z niewiernymi, a z jej zwycięstw militarnych każe się radować górom i rzekom. W Psalmodii polskiej Kochowskiego dokonuje się ciekawe podmienienie historycznego Izraela z Psalmów Dawidowych na Polskę z jej żywotnymi, współczesnymi autorowi problemami. Zapomniana na ponad stulecie twórczość Kochowskiego została na nowo odkryta w XIX w., trafiając do gustów i serc przedstawicieli epoki romantyzmu.

W zbiorze wyróżnia się cykl utworów o wyprawie pod Wiedeń Jana III Sobieskiego (Psalm XXII–XXVI oraz XXX–XXXII). Dziś znacznie częściej wraca się do tych właśnie utworów, jako do pisanych przez naocznego świadka odsieczy wiedeńskiej, nadwornego historyka i poety królewskiego.

Napisanych w 1693 roku trzydzieści sześć utworów lirycznych, hymnicznych, stylizowanych na psalmy biblijne i opatrzonych incipitami z nich zostało zebranych w tomik i opublikowanych w Częstochowie w roku 1695. Funkcjonujący dziś tytuł zbioru stanowi przyjęty skrót, ponieważ tytuł pierwotny, zgodnie z barokową manierą, był znacznie bardziej rozbudowany i brzmiał: Trybut należyty wdzięczności wszystkiego dobrego dawcy Panu i Bogu, albo Psalmodia polska za dobrodziejstwa Boskie dziękująca.

Książka Psalmodia polska Wespazjana Kochowskiego dostępna jest jako e-book (EPUB i Mobi dla Kindle) oraz plik PDF.

Ta książka jest dostępna dla tysięcy dzieciaków dzięki darowiznom od osób takich jak Ty!

Dorzuć się!

O autorze

Wespazjan Hieronim Kochowski
il. August Wittmann (zm. 1841), domena publiczna

Wespazjan Hieronim Kochowski

Ur.
1633 w Gaju k. Waśniowa w ziemi Sandomierskiej
Zm.
6 czerwca 1700 w Krakowie
Najważniejsze dzieła:
Psalmodia Polska (1695), Niepróżnujące próżnowanie (1674), Epigramata polskie (1674), Ogród panieński (1681), Dzieło Boskie albo pieśni Wiednia wybawionego (1684), Annales Poloniae (Klimaktery)

Poeta i historyk epoki baroku, jeden z czołowych przedstawicieli sarmatyzmu.

Syn Jana herbu Nieczuja i Zofii z Janowskich. Uczył się w Sandomierzu, a następnie w szkole Nowodworskiego w Krakowie. Po zakończeniu nauki przez 10 lat walczył w chorągwi husarskiej.

W 1651 r., w trakcie powstania Chmielnickiego, walczył pod Beresteczkiem na Wołyniu w walnej bitwie między wojskami polskimi dowodzonymi przez króla Jana Kazimierza a siłami tatarsko-kozackimi. Podczas wojen szwedzkich służył w oddziale Stefana Czarnieckiego, a od 1656 r. przeszedł pod dowództwo hetmana polnego Jerzego Lubomirskiego. W 1660 r., po pokoju oliwskim porzucił służbę wojskową i osiadł w Gaju, w 1663 r. przeniósł się do odziedziczonej wsi Goleniowy pod Szczekocinami (woj. śląskie), gdzie ufundował szpital dla biednych. Dwukrotnie żonaty (w 1658 i 1680 r.), późno doczekał się jedynego potomka. Brał udział w rokoszu Lubomirskiego w 1665 r., tj. w wojnie domowej przeciw królowi Janowi II Kazimierzowi (przeciw wzmocnieniu władzy królewskiej, rzekomo przeciw ,,absolutyzmowi").

Za jego życia panowało w Polsce pięciu królów. Od 1670 r. pracował w kancelarii koronnej, król Korybut Wiśniowiecki mianował go podżupnikiem wielickim (1671-73) oraz swoim sekretarzem. Od 1682 r., za panowania kolejnego władcy, był generalnym poborcą podymnego i dworzaninem Jana III Sobieskiego. Król nadał mu tytuł ,,historiografa uprzywilejowanego" (historiographus privilegiatus) i w takim charakterze zabrał ze sobą pod Wiedeń. Kochowski opisał starcie z wojskami tureckimi w dziele Commentarius belli adversus Turcas oraz w kilku tekstach wchodzących w skład zbioru Psalmodia polska.